Beroepsmatige huidaandoeningen, en met name contactdermatitis, komen veel voor onder zorgmedewerkers en vormen 90-95% van alle gevallen van beroepsmatige huidaandoeningen.1 Er zijn twee voornaamste vormen van contactdermatitis: irriterende contactdermatitis (ICD) en allergische contactdermatitis (ACD).
ICD is een non-immuunreactie en is een aandoening die de huid treft en daarom geen allergie.2 ACD is een T-celgemedieerde allergische reactie. De aandoening wordt vaak een chemische allergie type IV genoemd en wordt specifiek veroorzaakt door resten van chemische middelen.2
Veelvoorkomende oorzaken van allergische contactdermatitis omvatten chemicaliën in rubber, leer en verfstoffen. Meer dan 4000 chemische stoffen gelden op dit moment als contactallergenen3 en Boudinar et al (2021) melden dat 'Tandheelkundigen, dat wil zeggen tandartsen, tandartsassistenten, mondhygiënisten en tandheelkundige technici, dagelijks worden blootgesteld aan tal van beroepsmatige allergenen'.4
"Een derde van de tandartsen in Nieuw-Zeeland, het VK en Queensland, Australië, meldden symptomen van handdermatosen.5"
Veelvuldig gebruik van handschoenen leidt tot beroepsmatige contactdermatitis of andere huidaandoeningen onder zorgmedewerkers. Deze omvatten allergieën en andere overgevoeligheden. Vaak is de precieze oorzaak niet te achterhalen.
Chemische versnellers in rubber vallen onder de meest voorkomende allergenen die beroepsmatige ACD onder zorgmedewerkers veroorzaakt. Deze kunnen worden gevonden in zowel NRL-handschoenen als synthetische handschoenen van polyisopreen, neopreen en nitril. De functie van deze versnellers is het katalyseren van de zwavelverbindingen in handschoenen van natuurrubberlatex en synthetische handschoenen, zodat het materiaal sterk en duurzaam wordt. Het eindproduct kan echter nog resten van de chemische versnellers bevatten. Omdat veel van deze conventionele versnellers een kleinere molecuulgrootte hebben, lossen ze niet snel op in het materiaal, wat betekent dat ze in de loop van de tijd naar het oppervlak van de handschoen komen, waardoor er een groter risico op vertraagde allergische reacties ontstaat.
"Uit een onderzoek naar negatieve reacties veroorzaakt door handschoenen onder tandartsen in het Verenigd Koninkrijk bleek dat de meeste reacties konden worden verholpen met zelfmedicatie, voorgeschreven medicatie en/of door over te stappen op een ander type handschoen.5"
Chemische versnellers in rubber zijn al jarenlang een belangrijke oorzaak van beroepsmatige ACD, met name onder tandheelkundigen.5 Fabrikanten van handschoenen, zoals Ansell, hebben handschoenen ontwikkeld die worden geproduceerd zonder gebruik van de standaard chemische versnellers waarvan bekend is dat ze allergische contactdermatitis veroorzaken.
Er is van oudsher weinig aandacht geweest voor beroepsmatige dermatitis onder tandheelkundigen. Het groeiende bewustzijn over de risico's voor de handgezondheid onder tandheelkundigen en het kiezen van de juiste medische handschoenen kan helpen het probleem van beroepsmatige contactdermatitis in de tandheelkunde aan te pakken en te verminderen.